B-FAST – het Belgische First Aid & Support Team – komt in actie bij rampen in het buitenland, zoals onlangs bij de aardbeving in Nepal. Verschillende brandweermannen uit onze hulpverleningszone maken deel uit van B-FAST. Dat intrigeert menig collega en sympathisant, daarom vroegen we kolonel Bert Swijsen, zelf ook een ‘B-FAST’er’, om meer uitleg.
Wat kan B-FAST?
“B-FAST bestaat uit een aantal modules die elk een ander soort hulp bieden.
- Zo is er Urban Search & Rescue (USAR), een zoekteam dat gespecialiseerd is in het opsporen van mensen bedolven onder bijvoorbeeld puin, sneeuw, … Dit team ging onlangs naar Nepal.
- Daarnaast heb je een module Emergency Temporary Shelter , dat snel een tentenkamp kan opzetten om mensen in op te vangen.
- Er is ook de module Field Hospital , met een veldhospitaal, medische apparatuur en medische team.
- Minder bekend is de module WPS of Water Purification System , dat gespecialiseerd is in waterzuivering.
- Tot slot heb je ook nog High Capacity Pumping, inzetbaar bij grote overstromingen.”
Hoe wordt B-FAST ingezet?
“Elke module is afhankelijk van een ministerie. Als er een hulpvraag van een land in nood binnenkomt, bekijkt een werkgroep met leden uit de verschillende betrokken ministeries welke hulp we zullen sturen. Het USAR-team wordt het vaakst uitgestuurd. In dit team zitten ook een aantal mensen vanuit onze hulpverleningszone.” Bert Swijsen benadrukt dat er wel een duidelijke en officiële hulpvraag van een land moet komen. “Bijvoorbeeld via diplomatieke weg, België kan niet zomaar op eigen initiatief een hulpteam sturen, dat zou een inbreuk zijn op de soevereiniteit van een land.”
Hoe komt B-FAST in actie?
Beslist de regering B-FAST uit te sturen, dan krijgen alle leden een bericht via hun gsm om hun beschikbaarheid te laten weten, met een deadline van bijvoorbeeld een uur. Bert: “Uit de lijst met beschikbare mensen selecteert de werkgroep dan de specialisaties die op dat moment gevraagd worden door het getroffen land. Afhankelijk van de beschikbaarheid van een vliegtuig en de landingsrechten in het land van bestemming kan B-FAST ergens heel snel ter plaatse zijn, binnen 24 uur.”
Hoe kun je lid worden van B-FAST?
“Voor USAR, het zoek- en reddingsteam, moet je brandweerman of –vrouw zijn of werkzaam bij de civiele bescherming. Dit team wordt vooral ingezet bij aardbevingen, omdat de kans op slachtoffers bij zo’n ramp erg groot is.”
Kolonel Bert Swijsen was zelf als lid van B-FAST in Marokko, bij de aardbeving van 2004. “Maar leden van onze korpsen waren ook ter plekke in Zuid-Oost Azië, naar aanleiding van de tsunami van 2004. Of na de aardbevingen in Algerije en Haïti.
Goede reputatie van B-FAST
Er zijn heel wat vergelijkbare hulpverleningsteams in Europa, ook privé-initiatieven. Daarom is er een internationaal systeem van erkenning op poten gezet. B-FAST voldoet aan die erkenning en traint ook regelmatig, of neemt deel aan internationale oefeningen. “B-FAST heeft in het buitenland een heel goede reputatie. Wellicht omdat wij als Belgen plantrekkers zijn. We hebben een goed aanpassingsvermogen en zijn vindingrijk. Voor ons is er altijd wel een oplossing mogelijk.”
Hoe werkt zo’n team ter plekke?
Alle hulpteams die naar de plek van de ramp komen, worden internationaal gecoördineerd. “Elk hulpteam krijgt een bepaalde sector in het rampgebied toegewezen. Speciale verbindingsmensen vormen de link tussen de lokale overheden en de hulpteams. Nog voor de teams vertrekken vanuit hun thuisland, kennen ze hun opdracht. Meestal toch. Soms gebeurt het dat er een klein team gestuurd wordt om te kijken hoe ernstig de situatie is en welke hulp nodig is, waarna dan een groter en meer gespecialiseerd team vertrekt naar de plaats van de ramp.”
Hoe is B-FAST ontstaan?
B-FAST is gegroeid uit een aantal hulpinitiatieven aan de in 1999 en 2000 door aardbevingen getroffen gebieden in Turkije. Toen gingen heel wat hulpverleners op eigen initiatief naar Turkije om te helpen. Bij hun terugkomst zijn de overheden rond de tafel gaan zitten en zo is B-FAST ontstaan. “Ongeveer 300 mensen van de brandweer en de civiele bescherming uit heel België zijn lid van B-FAST.”
